رابطه باورهای معرفت‌شناختی و جهت‌گیری‌های تدریس معلمان

نویسندگان

1 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی درسی

2 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

چکیده

هدف اصلی این تحقیق شناسایی باورهای معرفت‌شناختی و جهت‌گیری‌های تدریس معلمان دوره متوسطه استان خراسان رضوی (14643=N) که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تدریس بودند و تبیین رابطه بین این باورها و جهت‌گیری‌ها بود. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه باورهای معرفت‌شناختی شومر (1998) و پرسشنامه اصلاح‌شده جهت‌گیری‌های تدریس ساموئلوویچ (1999) از 403 نفر از معلمان جمع‌آوری و تحلیل شد. نتایج نشان داد 53% معلمان دارای باورهای معرفت‌شناختی خام و 55% دارای جهت‌گیری تدریس- محور هستند و بین باورهای معرفت‌شناختی و جهت‌گیری‌های تدریس آن‌ها همبستگی معنی‌دار متوسط منفی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Teachers' Episte mological Beliefs and their Teaching Orientations

نویسندگان [English]

  • A B 1
  • H F 2
  • S. M. R E 3
  • A A 3
1 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی درسی
2 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت مدرس
3 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
اداره کل آموزش‌وپرورش خراسان رضوی (1389). ره‌آورد طرح توسعه فرایندهای نوین یاددهی- یادگیری. مشهد: معاونت آموزش متوسطه و معاونت آموزش ابتدایی.
امام‌جمعه، سید محمدرضا. (1385). نقد و بررسی رویکردهای تدریس فکورانه، ارائه چارچوب نظری برنامه درسی تربیت‌معلم فکور و مقایسه آن با رویکرد برنامه درسی تربیت‌معلم ایران (مورد: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی). رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
باقری، خسرو و خسروی، زهره. (1385). معرفت‌شناسی ژنتیک (تکوینی) در دیدگاه پیاژه. حکمت و فلسفه، 1، 7-27.
بهالگردی، بهاره. (1389). تبیین جهت‌گیری‌های برنامه درسی بر اساس باورهای معرفت‌شناختی معلمان و دست‌اندرکاران نظام برنامه درسی ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
پاک سرشت، محمدجعفر. (1386). نظریه های تربیتی و چالش های نظریه پردازی در آموزش و پرورش ایران. فصلنامه نوآوریهای آموزشی، 20: 147-125
حسین پور، محمد؛ شریعتمداری، علی؛ نادری، عزت‌الله؛ و سیف نراقی، مریم. (1386). نگرش استادان علوم تربیتی به سرفصل برنامه‌های تحصیلی رشته کاردانی و کارشناسی آموزش ابتدایی در آموزش عالی ایران. دانش و پژوهش در علوم تربیتی (دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)) 15: 95-118.
خوی نژاد، غلامرضا. (1387). روش‌های پژوهش در علوم تربیتی. تهران: سمت.
دانش‌پژوه، زهرا. (زمستان 1382). ارزشیابی مهارت‌های حرفه‌ای معلمان علوم و ریاضی در دوره راهنمایی و ارائه روش‌های ارتقای آن. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی 6: 69-93.
دانش‌پژوه، زهرا و فرزاد، ولی ا... . (زمستان 1385). ارزشیابی مهارت‌های حرفه‌ای معلمان دوره ابتدایی. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 18: 135-169.
سازمان آموزش‌وپرورش خراسان رضوی. (1388). درآمدی بر الگوهای نوین تدریس. مشهد: معاونت آموزش و نوآوری.
شعبانی ورکی، بختیار. (1385). منطق پژوهش در علوم تربیتی و اجتماعی: جهت‌گیری نوین. مشهد: به نشر.
شعبانی، زهرا. (پاییز 1383). بررسی تطبیقی برنامه تربیت‌معلم ایران و چند کشور جهان. «فصلنامه تعلیم و تربیت» 79: 121-160.
فردانش، هاشم. (1385). روش‌های تدریس پیشرفته. تهران: کویر.
فتحی واجارگاه، کورش. (1388). اصول و مفاهیم برنامه‌ریزی درسی. تهران: بال.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس. (1387). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی. با ترجمه احمدرضا نصر و همکاران. تهران: سمت. (نشر به زبان‌اصلی: 2003).
گوتک، جرالد. (1977). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی، ترجمه محمدجعفر پاک سرشت (1386) تهران: سمت
گیج، ان ال. (1376). مبانی علمی هنر تدریس، ترجمه محمود مهرمحمدی. تهران: انتشارات مدرسه.
ملایی نژاد، اعظم و ذکاوتی، علی. (1387). بررسی تطبیقی نظام برنامه درسی تربیت‌معلم در کشورهای انگلستان، ژاپن، فرانسه، مالزی و ایران. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی 26: 63-25.
موسی پور، نعمت‌الله و کیامنش، علیرضا. (تابستان 1377). ارزشیابی برنامه درس روش‌ها و فنون تدریس دوره‌های تربیت دبیر دانشگاه‌های ایران. مدرس 7: 134- 157.
Brown, T. A. (2015). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research (2nd ed.). New York: The Guilford Press.
Brownlee, Joanne and Purdie, Nola and Boulton-Lewis, Gillian (2001) Changing epistemological beliefs in pre-service teacher education students. Teaching in HigherEducation 6(2):247-268.
Chai, C. S., Teo, T., & Lee, C. B. (2010). Modelling the Relationships among Beliefs about Learning, Knowledge, and Teaching of Pre-Service Teachers in Singapore. The Asia-Pacific Education Researcher, 19(1), 25-42.
Chan, K.-w. (2004). Preservice Teachers' Epistemological Beliefs and Conceptions about Teaching and Learning: Cultural Implications for Research in Teacher Education. Australian Journal of Teacher Education, 29(1), Article 1.
Chan, K.-W., & Elliott, R. (2004). Relational analysis of personal epistemology and conceptions about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 20, 817–831.
Chan, K.-w. (2008). Epistemological Beliefs, Learning, and Teaching: The Hong Kong Cultural Context. In M. S. Khine (Ed.), Knowing, Knowledge and Beliefs: Epistemological Studies across Diverse Cultures (pp. 257-272). Springer.
Deniz, H. (2011, Dec). Examination of Changes in Prospective Elementary Teachers' Epistemological Beliefs in Science and Exploration of Factors Meditating that Change. Journal of Science Education and Technology, 20(6), 750-760.
Duell, O. K., & Schommer-Aikins, M. (2001). Measures of people's beliefs about knowledge and learning. Educational Psycology Review, 13, 419-449.
Furinghetti, F., & Pehkonen, E. (2003). Rethinking Characterizations of Beliefs. In G. C. Leder, E. Pehkonen, & G. Torner (Eds.), Beliefs: A Hidden Variable in Mathematics Education? (pp. 39-57). New York: Kluwer Academic Publishers.
Hofer, B. K., & Pintrich, P. R. (1997, Spring). The Development of Epistemological Theories: Beliefs About Knowledge and Knowing and Their Relation to Learning. Review of Educational Research, 67(1), 88-140.
Hofer, B. K. (2001). Personal Epistemology Research: Implications for Learning and Teaching. Journal of Educational Psychology Review, 13(4), 353-383.
Hofer, B. (2002). Personal Epistemology as a Psychological and Educational Construct:An Introduction. In B. Hofer, & P. Pintrich, Personal Epistemology:The Psychology of Beliefs About Knowledge and Knowing (pp. 3-14). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Hofer, B. (2004, Apr). Exploring the Dimensions of Personal Epistemology in Differing Classroom Contexts: Student Interpretations during the First Year of College. Contemporary Educational Psychology, 29(2), 129-163.
Kember, D. (1977). A reconceptualization of the research into university academics’ conceptions. Learning and Instruction, 7(3), 255–275.
Leder, G. C., Pehkonen, E., & Torner, G. (2003). Beliefs: A Hidden Variable In Mathematics Education? Boston: Kluwer Academic Publishers.
Mc Beth, M. (2011). The Relationship between Epistemological Beliefs, Learning Strategies and Achievement in Higher Education. Retrieved from ProQuest Dissertations & Theses: http://proquest.umi.com/pqdlink?did=2267043081&Fmt=7&clientI%20d=79356&RQT=309&VName=PQD
Olafson, L., & Schraw, G. (2010). Beyond epistemology: assessing teachers’ epistemological and ontological worldviews. In L. Bendixen, & F. Feucht (Eds.), Personal Epistemology in the Classroom: Theory, Research, and Implications for Practice (pp. 516-551). Cambridge: Cambridge University Press.
Onen, A. (2011). Investigation of Students' Epistemological Beliefs and Attitudes towards Studying. Hacettepe University Journal of Education, 40, 300-309.
Pajares, M. F. (1992, Fall). Teachers' Beliefs and Educational Research: Cleaning Up a Messy Construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
Pallant, J. (2011). SPSS Survival Manual A Step by Step Guide to Data Analysis using SPSS for Windows 4td edition. Crows Nest NSW: Allen & Unwin.
Palmer, B., & Marra, R. (2008). Individual Domain-Specific Epistemologies: Implications for Educational Practice. In M. Khine (Ed.), Knowing, Knowledge and Beliefs: Epistemological Studies across Diverse Cultures. Springer.
Peng, H. & Fitzjrald, G. E. (2006). Relationships Between Teacher Education Students’ Epistemological Beliefs and Their Learning Outcomes in a Case-Based Hypermedia Learning Environment. Jurnal of Technilogy and Teacher Education, 14(2), 255-285.
Rule, D., & Bendixen, L. (2010). he integrative model of personal epistemology development: theoretical underpinnings and implications for education. In L. Bendixen, & F. Feucht, Personal Epistemology in the Classroom: Theory, Research, and Implications for Practice (p. 617). Cambridge: Cambridge University Press.
Samuelowicz, K. (1999). Academics’ Educational Beliefs and Teaching Practices. Unpublished PhD thesis, Griffith University, Brisbane.
Samuelowicz, K., & Bain, J. D. (2001). Revisiting academics’ beliefs about teaching and learning. Higher Education, 41, 299-325.
Schommer-Aikins, M. (1998). The influence of age and schooling on epistemological beliefs. The British Journal of Educational Psychology, 68, 551-562.
Schommer-Aikins, M. (2004). Explaining the Epistemological Belief System: Introducing the Embedded Systemic Model and Coordinated Research Approach. EDUCATIONAL PSYCHOLOGIST, 39(1), 19-29.
Schommer-Aikins, M., Bird, M., & Bakken, L. (2010). Manifestations of an epistemological belief system in preschool to grade twelve classrooms. In L. Bendixen, & F. Feucht, Personal Epistemology in the Classroom: Theory, Research, and Implications for Practice (pp. 31-54). Cambridge: Cambridge University Press.
Shabani Varaki, B. (2003). Epistemological Beliefs and Leadership Style among School Principals. International Education Journal, 4(3), 224-231.
Tickle, E., Brownlee, J., & Nailon, D. (2005). Personal epistemological beliefs and transformational leadership behaviours. Journal of Management Development, 24(8), 706 - 719.
Tsangaridou, N. (2006, May 17). Teachers' Beliefs. Retrieved from SAGE: http://www.sage-ereference.com/hdbk_physed/Article_n27.html
Wong, A. K.-y., Chan, K.-w., & Lai, P.-y. (2009). Revisiting the Relationships of Epistemological Beliefs and Conceptions about Teaching and Learning of Pre-Service Teachers in Hong Kong. The Asia-Pacific Education Researcher, 18(1), 1-19.