بررسی عملکرد برنامه درسی مبتنی بر تربیت هنری در درس علوم تجربی پایه ششم ابتدایی با توجه به مؤلفه‌های نظام آموزشی در ایران

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد، علوم و تحقیقات تهران، مدرس دانشگاه آزاد تهران مرکز

2 استاد دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

در این مقاله به بررسی عملکرد برنامه درسی مبتنی بر تربیت هنری در درس علوم تجربی پایه ششم با توجه به مؤلفه‌های نظام آموزشی در ایران، پرداخته شده است. مؤلفه‌های تربیت هنری در نظام آموزشی که از سند برنامه درسی ملی استخراج شده شامل؛ پرورش حواس، ایجاد حس زیبایی شناسی، قدرت تخیل و خلاقیت، ایجاد مهارت‌های زبانی، خلق آثار هنری است. با در نظر گرفتن عناصر برنامه درسی (هدف، محتوا، روش‌های تدریس، ارزشیابی) چک لیستی با توجه به مؤلفه‌های تربیت هنری تهیه و تدوین شد که دارای روایی و پایایی مناسبی بود. نمونه مورد نظر 60 نفر از دانش‌آموزان پایه ششم بود. آموزش با توجه به مؤلفه‌های تربیت هنری در درس علوم پایه ششم توسط معلم آموزش دیده در درس علوم در گروه آزمایش طی جلسات معینی انجام پذیرفت و معلم در پایان هر جلسه در چک لیست مربوطه، با توجه به عملکرد هر یک از دانش‌آموزان علامت گذاری می‌نمود. نتایج نشان می‌دهد؛ تدریس معلم در مؤلفه‌های تربیت هنری؛ پرورش حواس و ایجاد حس زیباشناسی و خلق آثار هنری نتایج مثبت و معناداری در درس علوم در پی داشته است و باعث رشد این خصوصیات در دانش‌آموزان گروه آزمایش شده است، و این در حالیست که در مؤلفه‌های قدرت تخیّل و خلاقیت و ایجاد مهارت‌های زبانی، برنامه درسی تربیت هنری نتوانسته است تغییرات مثبت و معناداری در عملکرد دانش‌آموزان به وجود آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation of Curriculum Function based on Art Education at Sixth Grade in Science Course with a Focus on Components of Iran Educational System

نویسندگان [English]

  • M E 1
  • M S 2
  • E N 2
1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد، علوم و تحقیقات تهران، مدرس دانشگاه آزاد تهران مرکز
2 استاد دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران
امینی، محمد. (١٣٨٤). تربیت هنری در قلمرو آموزش و پرورش. تهران، انتشارات آییژ
امینی، محمد. (1383). طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی هنر دوره ابتدایی ایران. پایان‌ نامه دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه تربیت مدرس
امیر تیموری، محمدحسن. (1382) نظریه هوش‌های چندگانه و برنامه درسی، مجله تعلیم و تربیت، شماره 76
پارسا، محمد. (1390) روان شناشی رشد کودک و نوجوان، انتشارات بعثت، چاپ دهم
تقی پور ظهیر، علی،1387، برنامه‌ریزی درسی برای مدارس ابتدایی در هزاره سوم، تهران، آگاه
سورتیچی، اوکرکانی. رستگارپور، حسن. (1391) رابطه آموزش هنر با رویکرد تربیت هنری وخلاقیت دانش‌آموزان پایه پنجم دبستان‌های ایران در سال تحصیلی 88-87
سند برنامه درسی ملی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1391
شرفی، حسن. (1389). طراحی و تدوین برنامه درسی هنر دوره ابتدایی بر اساس رویکرد تولید هنری و تلفیق، طرح پژوهشی، پژوهشکده تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش
لوی، الف (1368) برنامه‌ریزی درسی مدارس. ترجمه؛ فریده مشایخ تهران. انتشارات مدرسه
دفتر تألیف کتاب‌های درسی ابتدایی و متوسطه نظری، (1391)، راهنمای درس هنر برای معلمان، تهران، ناشر، اداره کل چاپ و توزیع کتاب‌های درسی
نادری، عزت‌الله؛ سیف نراقی، مریم. (1393). روش‌های تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی، تهران، نشر ارسباران
نادری، عزت اله؛ سیف نراقی، مریم. (1390). راهنمای عملی فراهم‌سازی طرح تحقیق (تجدید نظر اول)، تهران، نشر روان
کیومرثی، غلامعلی، (1389). آشنایی با نقش هنر در پیشبرد فعالیت‌های پرورش مدارس، تهران، انتشارات مدرسه
راهنمای معلم درس هنر پایه‌های چهارم و پنجم و ششم (1391). وزارت آموزش وپرورش کل
رمضان زاده دارایی، عیسی (1386). بررسی چگونگی تحول بنیادین در آموزش و پرورش
فرحنک، ماندانا، (1390). تأثیر آموزش با رویکرد تربیت هنری بر فعالیت‌های هنری و مهارت‌های فرایندی دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی، مقاله علمی-پژوهشی، پایگاه مجلات تخصصی نور
قاسم‌زاده، حسن؛ (1382). شکوفایی خلاقیت کودکان؛ تهران؛ چاپ نوبهار
ئی پال تورنس، ترجمه: قاسم‌زاده، حسن (1385). استعدادها و مهارت‌های خلاقیت و راه‌های آزمون و پرورش آن، تهران؛ نشر دنیای نو
صافی، احمد (1380). آموزش و پرورش سه‌گانه، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، انتشارات سمت
صادق زاده، علیرضا؛ حسنی، محمد؛ کشاورز، سوسن و احمدی، آمنه. (1388) رهنامه نظام تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران، بسته سند ملی نظام تربیت رسمی و عمومی؛ گزارش تلفیق نتایج مطالعات نظری. تهران: وزارت آموزش و پرورش
نواب صفوی، مینا، (1387). راهنمای درس هنر. تهران: اداره کل چاپ و توزیع کتب درسی
حسن‌زاده، رمضان. مداح، محمدتقی (1392). روش‌های آماری در علوم رفتاری، تهران، نوبت چاپ: 15، انتشارات ویرایش
ملکی، حسن. (1392) برنامه‌ریزی درسی راهنمای عمل، تهران، انتشارات مدرسه
میرزابیگی، حسن علی(1377). هوش و خلاقیت، تهران، نشر آوا
مهرمحمدی، محمود. (1391). چیستی، چرایی، چگونگی آموزش عمومی هنر. تهران: انتشارات مدرسه
یونسکو، اعلامیه جهانی (2006.) کنفرانس جهانی یونسکو درباره هنر، ترجمه؛ محمود مهرمحمدی، لیزبون پرتقال
Alter,Frances;Hays,Terrence.Ohara Rebecca (2009); The Challnges of implementing Primary Art Education:What our teacher say,Australasian journal of early childhood,Volume34,No:4
Broudy,H.(1977). How basics is Aesthetic Education. Education Leadership.
Fowler, Charles (1989). The art are essential to education. Educational leadership
Getty institute for Education in Art. (2000) a guide to Discipline based art education. Retrieved from http://Getty. Edu /art seventh
Shappelle,Laura.scott(2006).Art criticism through storytelling. Unpublished Master's thesis, University of Maryland
Yang,Heayoung (2005). Toward a meaningful art curriculum in early childhood education. Unpublished Doctoral dissertation, Indian university
Tapajos, R (2003). Applying discipline-based art education (DBAE) to medical humanities. Arts and Humanities. Blackwell publishing Ltd.sao Paulo, Brazil. 37:563-570.
Eisner.E. (1994).Educational imagination. New York: Macmillan College Publishing Company.
Eisner, Elliot W (2002) The Art and the creation of mind. Yale university press, New Haven and London.
National Gallery of Art classroom. (2010) Integration of Art and Mathematics,Retrived.Nov20,2010fromhttp://www.nga.gov/education/classroom/lessons-thiebaud-elem.sthm.
Iwai, Kaori (2003); The Contribution of Arts Education to Children’s Lives, Paper presented at Preparedness for Teaching Art, International Journal of Education & the Arts, Volume 8 Number 5.
Robinson, Ken (2000); Arts Education’s Place in a Knowledge -Based Global Economy; Learning and The Art Crossing Boundaries, Los Angeles