A Content Analysis of History Textbooks in Humanities based on Islamic View of Action in History Education

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor of Philosophy of Education Department of Educational Sciences Faculty of Literature and Humanities Shahid Bahonar University of Kerman Afzali Square, Kerman, Iran.

2 A teacher in Sirjan

Abstract

The purpose of this study was to analyze the content of history textbooks in humanities at high school, based on the Islamic view of action in history education. To this end, two conceptual constructs have been defined based on this view, a deductive-thematic-quantitative content analysis method was used to analyze four books. The results of the quantitative and qualitative analysis of each one of these books revealed that most of the categories and sub-categories relevant to history education based on the Islamic view of action have not been purposefully and comprehensively taken into account by the authors of these books as the frequency of some categories is “zero”, including a black/white view of characters, lack of a comprehensive view of history and reducing it to a review of dynasties.

Keywords


فصلنامه بر اساس مصوبه هیات تحریریه از ابتدای سال 1400 از انتشار مقالات تهیه شده محدود به روش تحلیل محتوا، منع شده است. با وجود این، مقالاتی که قبلا در فرایند داوری وارد شده‌اند در صورت تأیید، منتشر خواهند شد.

اسدپور (1396). تحلیل محتوای کتاب درسی تاریخ ایران و جهان باستان پایه دهم بر اساس مؤلفه­های تفکر انتقادی. چهارمین همایش آموزش تاریخ در مدارس،کرمان.
باقری، خسرو (1382) هویت علم دینی، تهران: دفتر نشر معارف اسلامی
باقری، خسرو (1389). الگوی مطلوب آموزش و پرورش در جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارت مدرسه
باقری، خسرو (1391) شخصیت­شناسی در تاریخ با تأکید بر واقعه عاشورا (برگرفته از سایت آدکادمیا: https://tehran.academia.edu/KhosrowBagheri)
باقری، خسرو (1389). درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، جلد اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
باقری، خسرو (1389). درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران (فلسفه برنامه درسی)، جلد دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
باقری، خسرو، سجادیه، نرگس، توسلی، طیبه (1389). رویکردها و روش­های پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت،تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پروانه، فرهاد (1399). تحلیل کتاب‌های درسیِ تاریخِ مقطع متوسطه نظام آموزشی ایران در دوره پهلوی دوم از منظر بررسی و مقایسه مؤلفه­های هویّت ملّی با هویّت دینی، فصلنامه آموزش­پژوهی (دانشگاه فرهنگیان)، دوره ششم، شماره23،صص45-29.
ثنایی، محمد مجید (1393). تحلیل محتوای کمی و مقایسه کتاب‌های درسی تاریخ دوره متوسطه از منظر مفاهیم شیعه. دانشگاه پیام نور مرکز تهران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی (پایان­نامه).
سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش (1396). تاریخ (1) ایران و جهانِ باستان، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش (1396). تاریخ (2) از بعثت پیامبر تا پایان صفویه، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش (1396). تاریخ معاصر ایران، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش (1396). تاریخ­شناسی پیش­دانشگاهی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سجادیه، نرگس؛ باقری، خسرو (1390). هدف­های درس تاریخ براساس رویکردی اسلامی در فلسفه برنامه درسی، فصلنامه پژوهش­های برنامه­ریزی درسی، وابسته انجمن مطالعات برنامه درسی ایران،، 1 (1)، ص 132 – 127.
سجایه، نرگس؛ محمدی پویا، سهراب (1396). تحلیل تطبیقی محتوای کتاب‌های تعلیمات اجتماعی چاپ قدیم و جدید پایه چهارم ابتدایی بر اساس اصول معرفت­شناختی تربیت، فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، 12 (47)، ص 94 – 69.
عابدی، جعفری؛ تسلیمی، حسن؛ فقیهی، محمدسعید (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، فصلنامه مطالعات راهبردی، 5 (2)، ص 198 – 151.
غیاثی، پروین؛ فانی، حجت­اله؛ ابازری، زهرا؛ خواجه­زاده، رزاق (1390). تحلیل محتوای کتاب تاریخ معاصر ایران در دوره­ی متوسطه از بعد تفکر انتقادی، فصلنامه­ی علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،  2 (4)، ص 203 - 199.
فرزانفر، جواد؛ قائدی، یحیی؛ نقیب­زاده، میرعبدالحسین؛