اثربخشی فعالیت های تربیت بدنی و هنری با تاکید بر موسیقی بر سلامتی و کاهش اضطراب کودکان پیش دبستانی، بر اساس مطالعات برنامه درسی راهبردی و الگوی برنامه ریزی چندبعدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی حق التدریس دانشگاه جامع علمی کاربردی

2 ریئس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی

3 استاد دانشگاه خوارزمی، علامه طباطبایی و ...

4 استاد دانشگاه آزاد

چکیده

اثر فانتزی های کودکانه از منظر حرکت (تربیت بدنی، بازی و ...) و هنر( نقاشی، کاردستی، موسیقی، ...) و برنامه ریزی برای افزایش اثربخشی عمیق آنها برحداکثر ابعاد وجودی کودک و فضاهای یاددهی- یادگیری او، مورد توجه دیدگاه مطالعات برنامه درسی راهبردی و الگو و بسته یادگیری مبتنی بر آن است. از یک سوی، تجربه زیسته نگارنده در حوزه تربیت بدنی و موسیقی و اذعان بر اهمیت این دو در رشد همه جانبه کودکان و از سوی دیگر، آشنایی با دیدگاه مزبور و مطالعه پژوهشها و مقالات مبتنی بر این دیدگاه که اثر بخشی آن را برجنبه های رشد کودکان و بسیاری از مقولات مطرح در آموزش کودکان مورد تایید قرار داده بود، سبب شد که بررسی اثربخشی آن را در دو حوزه مهم شامل فعالیت های تربیت بدنی و موسیقی بر کاهش اضطراب کودکانی که با بسته یادگیری چندرسانه ای زمین ما که مبتنی بردیدگاه و الگوی برنامه ریزی مزبور آموزش دیده بودند، مورد پژوهش قرار گیرد. این مقاله چیستی، چرایی و چگونگی و نتایج مبتنی پژوهشی نیمه تجربی، با کاربست دو پرسشنامه اسپنس و تست تفسیر نقاشی، برای کودکان آموزش دیده و ندیده، در موقعیت پیش و پس آزمون را در بردارد. نتایج تحلیل کمی و کیفی نشانگر اثر مثبت آن بر کاهش اضطراب کودکان بوده است که با استفاده از ازمون ANOVA، Tوابسته ،MANCOVA انجام گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of the Physical Education and Music Activities for Reduction of Anxiety in Preschool Children

نویسندگان [English]

  • Maryam Hedayati varkiyani 1
  • Ahmad Borjali 2
  • Simin Bazargan 3
  • Mohamad Momeni far 4
1 Teacher of Applied Academic Universities
2 Head of the Department of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University
3 Professor of Kharazmi University, Allame Tabatabai and ...
4 Free University professor
چکیده [English]

The article is based on research that aims to investigate the effectiveness of the viewpoints of strategic curriculum studies and the multidimensional curriculum and multi-media programming package emphasizing physical education and music activities on the reduction of anxiety in pre-school children. The statistical population included all the anxious preschool children in educational district 3 in Tehran, and the study was conducted based on a semi experimental and the pre-test and post-test design. 60 children were selected through targeted sampling and were assigned to the experimental and control groups equally. The data collection tool was Spence anxiety questionnaire and Corman's Painting Interpretation Test and the collected data were analyzed by ANCOVA test and MANCOVA. The data analysis showed that the average scores after the test in the experimental group were significantly more than the control group (p<0. 05, P = 0. 004). Regarding the effectiveness of this program not only to reduce anxiety, but also as the effectiveness on many components of the existence of children, it is suggested that systematic research should be conducted on the diversity of the applications of this approach, its model and its educational tools for access to public education.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Physical education"
  • "music"
  • "strategic curriculum studies"
  • "multidimensional curriculum pattern"
  • "children's anxiety"
اسدی، حسن و احمدی، محمدرضا (1379). مقایسه سلامت روانی دانش‌آموزان پسر ورزشکار و غیر ورزشکار دبیرستان‌های شهرستان کرج. نشریه حرکت، شماره 5.
اشمیت پترز، ژاکلین (1389). مقدمه‌ای بر موسیقی درمانی: موسیقی درمانی برای همه. ترجمه و تالیف علی ‌زاده محمدی، اسرار‌دانش.
اصلانی‌سجهوردی، کریم (1394). بررسی آموزش مبتنی بر برنامه‌ریزی چندبعدی و آموزش‌های مرسوم بر خلاقیت کودکان مراکز پیش دبستانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه‌ طباطبایی.
انجمن روانپزشکی امریکا (2013). راهنمای تشخیصی و آمای اختلالات روانی(DSM-5). مترجمان: فرزین رضاعی، سید علی فخرایی، آتوسا فرمند، علی نیلوفری، ژانت هاشمی آذر، فرهاد شاملو، ارجمند، (1393)
بازرگان، سیمین (1387). برنامه‌ریزی چندبعدی، ماتریس زندگی. چاپ دوم، مدرسه
بازرگان، سیمین (1396). کتاب راهنمای مربی زمین ما و آنچه در آن است. چاپ پنجم، مدرسه
بازرگان، سیمین، مهرمحمدی، محمود، زندی، بهمن، ابراهیم زاده ، عیسی و سرمدی، محمدرضا (1389). روش‌های یاددهی- یادگیری عصر اقتصاد دانایی در برنامه درسی راهبردی آموزش عالی. فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، سال1، شماره1، 38-64.
بساک‌نژاد، سودابه، پلویی‌شاپورآبادی، فهیمه، و داوودی، ایران (1390). اثربخشیآموزشمدیریتاضطراببهمادرانکودکانمضطربپیش‌دبستانی. مجلهتحقیقات علومپزشکیزاهدان، 13.
پورمعصوم، بهمن (1394). بررسی تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر شکل گیری و ارتقاء سواد زیست محیطی کودکان پیش از دبستان استان البرز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.
تجویدی، منصوره (1377). بررسی تأثیر آوای قرآن کریم بر میزان اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی در بیمارستان‌های منتخب تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد پرستاری دانشگاه تربیت مدرس.
جلالی، سمیه و مولوی، حسین (1389). تأثیر بازی درمانی بر اختلال اضطراب جدایی کودکان. مجله روانشناسی 56، سال 14، شماره 4، 370-382.
جوهری فرد، رضا (1384). بنیان‌های نظری و بالینی تم درمانی. فصنامه پزشکی – اجتماعی هوم. سال دوم، شماره 4 و 5، ص 38-47.
حلاجی، محسن (1396). نقدی بر کتاب تربیت بدنی در مدارس. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفدهم، شماره ششم، آذر، 47-67.
خرمی، علی (1396). اثربخشی برنامه‌ریزی چندبعدی مبتنی بر مطالعات برنامه درسی راهبردی بر رشد مهارت‌دهی زبانی و هوش تجسم فضایی کودکان دو زبانه پایه اول ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
دیانی، نسیم (1390). اثربخشی فعالیت‌های کاردستی و نقاشی بر اساس مدل برنامه‌ریزی چندبعدی بر کاهش اضطراب کودکان 4 تا 6 ساله شیرخوارگاه آمنه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
سلیگمن، م و روزنهان، د (1390). آسیب شناسی روانی. ترجمه یحیی سید محمدی، تهران: روان
شجاعی، معصومه و دانش‌فر، افخم (1395). تربیت بدنی-رشدحرکتی. چاپ هفتم، تهران: دانشگاه امام حسین، ص 166.
شفیع آبادی، عبدالله (1395). راهنمایی و مشاوره کودک (مفاهیم و کاربردها). چاپ بیست و دوم، سمت.
صفری، سجاد (1390). تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر مهارت‌های اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
عبدلی، بهروز. (1386). مبانی روانی و اجتماعی تربیت بدنی و ورزش. بامداد.
عسگری، مرضیه، مکوندی، بهنام و نادری، فرح (1394). اثربخشی موسیقی درمانی بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی سالمندان. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی.
فتح‌الهی، مهین (1392). تحلیل و بررسی ارزشیابی مبتنی بردیدگاه، الگو و کاربست برنامه‌ریزی چندبعدی در دوره پیش از دبستان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
فتخانی، مرضیه؛ محرابی‌زاده، الهه؛ کاظمی، یاسین؛ خاناص، راضیه؛ عباسقلی، امیر و لطیفی، محمودرضا (1394). بازی درمانی: از خردسالی تا کهنسالی. تهران: نشر علوم ورزشی.
قنبری، سعید؛ خان محمدی، مریم؛ خداپناهی، محمدکریم؛ مظاهری، محمدعلی و غلامعلی لواسانی، مسعود (1390). بررسی ویژگی‌هایروان‌سنجیمقیاساضطرابکودکانپیش‌دبستانی. مجله روانشناسی، دوره59، سال پانزدهم، شماره 3، 633-663.
کاپلان، هارولد و سادوک، بنیامین (1382). خلاصه روان پزشکی: علوم رفتاری-روان پزشکی بالینی، ترجمه نصرت ا... پورافکاری، تهران: شهر آب.
کاپلان، هارولد و سادوک، بنیامین (1388). خلاصه روانپزشکی، ترجمه مهرداد رضاعی، جلد سوم. تهران: ارجمند
کرمن، ال (1393). نقاشی کودکان، مترجمان پریرخ دادستان و محمد منصور، تهران: رشد.
کریمی، عبدالعظیم (1382). آوا و نوا در تربیت (تربیت موسیقایی). چاپ دوم، عابد.
کمالوندی، ولی‌الله (1389). بررسی تأثیر آموزش بر اساس برنامه‌ریزی چندبعدی بر میزان خلاقیت دانش‌آموزان پایه اول دبستان شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
کورتیس، آودری (1380). برنامه درسی برای کودکان پیش‌دبستانی، ترجمه محمد اطهاری، تهران: سوره.
کیانی، مهتاب (1388). بررسی تطبیقی روش یاددهی-یادگیری و شیوه‌های ارزشیابی از پیشرفت کودک بر اساس برنامه‌ریزی چندبعدی و روش واحد کار در آموزش و پرورش پیش از دبستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
گنج، الهام (1397). تأثیر موسیقی درمانی بر کاهش پرخاشگری و اضطراب کودکان پیش‌دبستانی. اولین کنگره بین‌المللی و پنجمین کنگره ملی آموزش و سلامت کودکان پیش از دبستان.
گودرزی، ابوالفضل (1392). سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، فلسفه و جایگاه تربیت بدنی. فصلنامه رشد آموزش تربیت بدنی، دوره 13، شماره 4 ، 32-34.
لطیفی، زهره و امیری، شعله (1390). درمان اختلالات اضطرابی کودکان (اضطراب، ترس، وسواس): راهنمای والدین، مشاوران و معلمان. جهاد دانشگاهی اصفهان.
محمدی، ناهید (1393). بررسی تطبیقی تجسم فضایی در دانش‌آموزان اول ابتدایی که بر اساس برنامه‌ریزی چندبعدی دیده‌اند با گروهی که این آموزش را ندیده‌اند ، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
ممی یانلو، هایده؛ الحانی، فاطمه و غفرانی پور، فضل‌اله (1379). بررسی میزان تأثیر برنامه بازی بر اضطراب کودکان سن مدرسه بستری در مرکز طبی کودکان تهران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مدرس، دوره 4، شماره 1، 55-62.
ملکی، حسین (1386). برنامه‌ریزی درسی (راهنمایی عمل). مشهد: پیام اندیشه.
مومنی فر، محمد. (1397). آهنگ ساحل و دریا. استودیو ایما
نظمی، روشنک (1392). بررسی تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر سواد زیست محیطی کودکان پیش‌دبستان تهران در سال تحصیلی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه الزهرا (س).
اسپارک، برنارد (1394). آموزش در دوران کودکی، ترجمه محمد حسین نظری‌نژاد، آستان قدس رضوی
نیک‌نام، سیران (1391). تأثیر آموزش و پرورش پیش‌دبستانی بر مبنای برنامه‌ریزی چندبعدی بر کاهش پرخاشگری کودکان پیش‌دبستانی پسر 6-5 ساله شهرستان کرج، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
هدایتی، ماندانا‌ (1386). بررسی تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر رشد اجتماعی و هوش کودکان پیش‌دبستانی مهدکودک‌های منطقه پنج تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد آزاد اسلامی واحد تهران جنوب.
هوازین، مونا (1390). تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر رشد زبان گفتاری کودکان دوره آمادگی6-5 ساله شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
هی‌وود، کاتلین‌ام؛ گچل، نانسی (1395). رشد حرکتی در طول عمر. چاپ سوم، ترجمه رسول حمایت طلب و علی‌حسین ناصری، حتمی.
یوسفی، سواره (1390). بررسی تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر میزان رشد هماهنگی دیداریحرکتی کودکان دوره آمادگی 6-5 شهرستان کرج، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
Anshel, M. H., Gregory, W. L., & Kaczmarek, M. (1990). The effectiveness of a stress training program in coping with criticism in sport: A test of the COPE model. Journal of sport behavior, 13(4), 194.
Baggerly, J., & Parker, M. (2005). Childcentered group play therapy with African American boys at the elementary school level. Journal of Counseling & Development, 83(4), 387-396.
Barlow, D. H. (2013). Anxiety and its disorders: The nature and treatment of anxiety and panic. Guilford Publications.
Bazargan, S. (2004). A Multi-Dimensional Curriculum (MDC) for pre-school and Elementary school Journal of International council of Associations for science education, Vol 15, No 1.
Berger, G. B. (1989). Exercise, aging, and psychological wellbeing: the mind-body question. Aging and motor behavior, 117-157.
Bratton, S. C., Ray, D., Rhine, T., & Jones, L. (2005). The efficacy of play therapy with children: A meta-analytic review of treatment outcomes. Professional Psychology: Research and Practice, 36(4), 376.
Broeren, S., & Muris, P. (2008). Psychometric evaluation of two new parent-rating scales for measuring anxiety symptoms in young Dutch children. Journal of Anxiety Disorders, 22(6), 949-958.
Calfas, K. J., & Taylor, W. C. (1994). Effects of physical activity on psychological variables in adolescents. Pediatric exercise science, 6(4), 406-423.
Carr, A. (2009). Combating depression. Practical Interventions for Young People at Risk. London: Sage Publications, 45-55.
Carter, T., Morres, I. D., Meade, O., & Callaghan, P. (2016). The effect of exercise on depressive symptoms in adolescents: a systematic review and meta-analysis. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 55(7), 580-590.
Donoghue, S. (1977). The correlation between physical fitness, absenteeism and work performance. Canadian Journal of Public Health/Revue Canadienne de Sante'e Publique, 68(3), 201-203.
Eyre, E. L., Walker, L. J., & Duncan, M. J. (2018). Fundamental Movement Skills of Children Living in England: The Role of Ethnicity and Native English Language. Perceptual and motor skills, 125(1), 5-20.
Esfahani, N. (2002). Effect of exercise on mental health in somatization, anxiety, sleep disorders, social dysfunction and depression in Azahra University students. Motion Magazine, 12, 75-87.
Fedewa, A. L., & Ahn, S. (2011). The effects of physical activity and physical fitness on children's achievement and cognitive outcomes: a meta-analysis. Research quarterly for exercise and sport, 82(3), 521-535.
Gallahue, D. L., Ozmun, J. C., & Goodway, J. (2006). Understanding motor development: Infants, children, adolescents, adults. Boston.
Gidarno, D., Everly, G., & Dusek, D. (1990). Controlling stress and tension: Aholistic approach. Englewood Cliff: Prentice Hall.
Grigaitė, B., Misiūnienė, J., & Dženkauskienė, R. (2009). The Connection Between Intelligence And Anxiety In Gifted Students Aged 14 To 15. Special Education, (1).
Gurley, V., Neuringer, A., & Massee, J. (1984). Dance and sports compared: Effects on psychological well-being. Journal of sports medicine,24, 58-68.
Jaakkola, T., Yli‐Piipari, S., Huotari, P., Watt, A., & Liukkonen, J. (2016). Fundamental movement skills and physical fitness as predictors of physical activity: A 6‐year follow‐up study. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 26(1), 74-81.
James, A. C., James, G., Cowdrey, F. A., Soler, A., & Choke, A. (2013). Cognitive behavioural therapy for anxiety disorders in children and adolescents. Cochrane Database of systematic reviews, (6).
Kim-Cohen, J., Caspi, A., Moffitt, T. E., Harrington, H., Milne, B. J., & Poulton, R. (2003). Prior juvenile diagnoses in adults with mental disorder: developmental follow-back of a prospective-longitudinal cohort. Archives of general psychiatry, 60(7), 709-717.
Landreth, G. L., Ray, D. C., & Bratton, S. C. (2009). Play therapy in elementary schools. Psychology in the Schools, 46(3), 281-289.
Lindwall, M., & Lindgren, E. C. (2005). The effects of a 6-month exercise intervention programme on physical self-perceptions and social physique anxiety in non-physically active adolescent Swedish girls. Psychology of Sport and Exercise, 6(6), 643-658.
Lubans, D. R., Morgan, P. J., Cliff, D. P., Barnett, L. M., & Okely, A. D. (2010). Fundamental movement skills in children and adolescents. Sports medicine, 40(12), 1019-1035.MacMahon, J. R. (1990). The psychological benefits of exercise and the treatment of delinquent adolescents. Sports medicine, 9(6), 344-351.
Myatt, M. (2018). Building curriculum coherence. Impact journal 0f the chartered college of teaching.
Mostkoff, D. L., & Lazarus, P. J. (1983). The kinetic family drawing: The reliability of an objective scoring system. Psychology in the Schools, 20(1), 16-20.
Palleschi, L., De Gennaro, E., Sottosanti, G., Vetta, F., Ronzoni, S., Lato, P. F. A., & Marigliano, V. (1998). The role of exercise training in aged subjects with anxiety-depression syndrome. Archives of gerontology and geriatrics, 26, 381-384.
Poitras, V. J., Gray, C. E., Borghese, M. M., Carson, V., Chaput, J. P., Janssen, I., ... & Sampson, M. (2016). Systematic review of the relationships between objectively measured physical activity and health indicators in school-aged children and youth. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 41(6), S197-S239.
Saxena, S., Van Ommeren, M., Tang, K. C., & Armstrong, T. P. (2005). Mental health benefits of physical activity. Journal of Mental Health, 14(5), 445-451.
Wood, E., & Hedges, H. (2016). Curriculum in early childhood education: Critical questions about content, coherence, and control. The curriculum journal, 27(3), 387-405.
Wright, J. H., & McIntyre, M. P. (1982). The family drawing depression scale. Journal of clinical psychology, 38(4), 853-861.
Zachopoulou, E., Liukkonen, J., Pickup, I., & Tsangaridou, N. (2018). Early steps physical education curriculum: Theory and practice for children under 8. Human Kinetics.