بررسی رابطه بین باورهای معرفت شناختی معلمان و میزان اعتقاد به استفاده از ارزشیابی توصیفی

نویسندگان

1 هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 دانشگاه همدان

چکیده

معلمان در مرحله اجرای برنامه درسی تنها مجری صرف نیستند، بلکه بر اساس باورها و تلقی­های خود از شناخت، یادگیری و تفکر تا حد امکان بر اجرای برنامه درسی مستند و مکتوب تأثیر می­گذارند. ارزشیابی توصیفی یکی از نوآوری­هایی است که در دهه اخیر در برنامه درسی دوره ابتدایی ایران به اجرا گذاشته می­شود. هدفپژوهشحاضربررسیرابطهبینباورهایمعرفت­شناختیمعلماندورهابتداییومیزاناعتقادبهاستفادهازارزشیابیتوصیفیدربینآن‌ها است. روش اینپژوهشتوصیفیازنوعهمبستگیاستوجامعهآماری آنشاملکلیهمعلماندورهابتداییشهراصفهانکهدرسالتحصیلی 91-1390 تعدادآن‌ها 5060نفر بودهاست. برایانتخابنمونهازاینجامعهروشطبقه­اینسبتیبه­کاررفتهاست وازششناحیهآموزشیبهنسبتجمعیتمعلمانوباتوجهبهحجمنمونهپژوهش،نمونه­هاانتخاب و تعداد آن‌ها 384 نفر بودهاست. در این پژوهش برای جمع­آوری اطلاعات مربوط به باورهای معرفت­شناختی از پرسشنامه 63 گویه­ای استاندارد شومر و برای بخش ارزشیابی توصیفی از پرسشنامه محقق ساخته 28 گویه­ای استفاده شده است. روایی و پایاییپرسشنامه استاندارد با استفاده از پژوهش­های متعدد داخلی و خارجی مدنظر قرار گرفته است ولی روایی پرسشنامه محقق ساخته با استفاده نظرات ده نفر از متخصصان علوم تربیتی و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرانباخ به میزان 92/0 به­دست آمده است. داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون F و آزمون تعقیبی دانکن تحلیل شده و نشان می­دهد؛بینباورهایمعرفت­شناختیخام معلمانواستفادهازارزشیابیتوصیفیرابطه17/0-امابینباورهایمعرفت­شناختی مترقی واستفادهازارزشیابیتوصیفیرابطه34/0+وجوددارد. هم­چنیننتایجنشاندادکهجنسیت معلمانباباورهایمعرفت­شناختیواستفادهازارزشیابیتوصیفیرابطه ندارد. به‌علاوه نتایجآزمونF،نشاندادکهبینباورهایمعرفت­شناختیواستفادهازارزشیابیتوصیفیبرحسبمیزانتحصیلاتتفاوتوجوددارد و معلمان دارای سطح تحصیلات کارشناسی ارشد بیش از سطوح پایین­تر به استفاده از ارزشیابی توصیفی اعتقاد دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of the Relationship between Teachers' Epistemological Beliefs and Their Attitudes toward Using Descriptive Evaluation

نویسندگان [English]

  • F S 1
  • F Kh 2
1 هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان
2 دانشگاه همدان
باقری، خسرو (1385). ارزشیابیازآموخته­هاازمنظرمعرفت­شناسیدانشصریحودانشضمنی؛قلمروینویندرفلسفهبرنامه درسی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، شماره 2. صص 23-1.
بیرمی پور، علی. شریف، مصطفی. جعفری، سید ابراهیم و مولوی، حسین (1390). شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره ابتدایی کشور. دو فصلنامه پژوهش­های برنامه درسی 1(2)، صص 28-1.
زارعی، اقبال (1388). تأثیرارزشیابیتوصیفیبرخلاقیتومشارکتیادگیریوعملکردتحصیلیدانش­آموزاندختروپسرشهربندرعباس. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 16(2). صص 92-79.
زاهد بابلان، عادل، فرج اللهی، مهران و همرنگ، محمد (1391). عواملمؤثردرکاربردارزشیابیتوصیفیازدیدگاهمعلمانابتدایی. فصلنامه فناوری و آموزش، 7(1)، صص 54-46.
حامدی، هاجر (1388). ارزشیابی اجرای برنامه ارزشیابی کیفی توصیفی پایه اول ابتدایی مدارس استان سمنان. پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده، دانشگاه الزهراء.
حسنی، محمد (1384). راهنمایاجرایارزشیابیتوصیفیپایه­هایاول،دوموسومدبستان. تهران: آثار معاصر.
حسنی، محمد و احمدی، غلامعلی (1385). زمینه­یابی اجرای ارزشیابی کیفی- توصیفی در مدارس ابتدایی شهر تهران. فصلنامه نوآوری­های آموزشی (23)، صص 81-122.
خالقی نژاد، سید علی. بشارت، محمدعلی و زمانپور، عنایت اله (1390). ساختار عاملی مقیاس باورهای معرفت­شناختی شومر. فصلنامه اندازه­گیری تربیتی شماره 5، صص 26-1.
شعبانی ورکی، بختیار و حسین قلی زاده، رضوان (1386). تحول باورهای معرفت­شناختی دانشجویان. دو ماهنامه علمی-پژوهشی دانشور رفتار، شماره 26، صص 36-23.
عزیزی، نعمت اله و حیدری، شهریار (1391). بررسی نگرش معلمان سنندج نسبت به ارزشیابی توصیفی. فصلنامه علوم تربیتی شهید چمران اهواز. شماره 6(2)، صص 189- 209.
کریمی، علی (1384). بررسیتأثیرشیوه­هایارزشیابیتوصیفیبراختلالاتیادگیریدانش­آموزاندورهابتداییشهرشیراز. شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان فارس.
فتح آبادی، جلیل و رضایی، اکبر (1388). تأثیراجرایطرحارزشیابیتوصیفی- کیفیدرتحققهدف­هایشناختی،عاطفیوروانی- حرکتیدانش­آموزانابتداییاستانمرکزی. دو فصلنامه مدیریت و برنامه­ریزی در نظام­های آموزشی. 2(3)، صص 56-31.
قائدی، یحیی (1388). بررسیفلسفه­یمعلمیواشاراتآنبرایبرنامه ­درسیفلسفهتربیتمعلم. فصلنامه مطالعات برنامه­ درسی، شماره 14، صص. 63-81
مهرمحمدی، محمود (1379). بازاندیشیفرآیندیاددهی- یادگیریوتربیتمعلم. تهران: انتشارات مدرسه.
محمودی اصل، محمد (1381). بررسیرابطهباورهایمعرفت­شناسیوپیشرفتتحصیلی،پایان­نامهکارشناسیارشد چاپ نشده، دانشگاه تبریز.
مرزوقی، رحمت اله (1374). بررسی باورهای معرفت­شناختی دانش­آموزان مدارس پسرانه تیزهوش و عادی کرج. پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده دانشگاه تهران.
میرزامحمدی، محمدحسن (1390). شناسایی موانع و مشکلات اجرای ارزشیابی کیفی توصیفی دوره ابتدایی در استان زنجان و ارائه راه­کارهایی برای بهبود کیفیت آن، شورای تحقیقات  اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان، چاپ نشده.
Aikins. O. K & Hutter. R(2004). Epistemological Beliefs, Mathematical Problem-solving Beliefs and Academic. The Elementary School Journal3(2), 105-113.
Aho. E., Pitkanen. K & Sahlberg. P(2006) Policy development and reform principles of basic and secondary education in Finland since 1968 to now. Washington, DC: World Bank.
Baxter-Magolda, M. B. (2002). Epistemological reflection: The evolution of epistemological assumptions from age 18 to 30. In B. Hofer & P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing (pp. 89–102). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Belenky, M. F., Clinchy, B. M., Goldberger, N. R., & Tarule, J. M. (1986). Women's ways of knowing. New York, NY: Basic Books.
Boyd. B., Kelsey. K & Hirumi. A(2005). Learner Centered Assessment and Facilitation Techniqes. In K.E. Dooley., J. R. Linder., L. M. Dooley. Advanced Method in Distance Education.London: Information Science Publishing.
Chan, K., & Elliott, R. G. (2004). Relational analysis of personal epistemology and conceptions about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 20, 817–831.
Eley.M. G(2006). Teachers’ Conceptions of Teaching, and the Making of Specific Decisions in Planning to Teach. Journal of Higher Education 51. 191–214.
Ertmer. P. A(2005). Teacher pedagogical beliefs: The final frontier in our quest for technology integration? Educational Technology Research and Development, 53(4), 25–39.
Hall. G. E & Hord. S. M (2001). Implementing change: patterns, principles and potholes. Boston: Allyn and Bacon.
Hofer. B. K. (2002). Personal epistemology as a psychological and educational construct: An introduction. In B. K. Hofer & P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing (pp. 3-14). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
Hofer. B. K(2004). Exploring the dimensions of personal epistemology in differing classroom contexts: Student interpretations during the first year of college Contemporary Educational Psychology, 29, 129–163.
Hofer. B.K (2008). Personal epistemology and culture. In M. S. Khine (Ed.), Knowing, knowledge and beliefs: Epistemological studies across cultures. (pp. 322). Dorchert, the Netherlands.
Keppell. M., Kitoi. E. A & Wing. A.M.W(2006). Authentic Online Assessment: Three Case Studies in Teacher Education. In S. Howell., M. Hricko.On line Assessment and Measurement: Case Studies from Higher Education, k-12 and Corporate. London: Information Science Publishing.
Nailon. D., Delahaye. B & Brownlee. J (2007). Learning and Leading: How Belief about Learning Can Be Used to Promote Effective Leadership, Development and Learning in Organization. Journal of Management Development, 21, 6-17.
Olafson. L. J & Schraw. G (2006). Teachers’ beliefs and practices within and across domains. International Journal of Educational Research, 45, 71–84.
Perry. W. G(1968). Patterns of Development in Thought and Values of Students in a Liberal Arts College: A Validation of a Scheme: Final Report (Contract No. SAE-8973), Cambridge, MS: Bureau of Study Counsel, Harvard University (ERIC Document Reproduction Service No. ED 024315).
Rogers, E. M. (1995). Diffusion of Innovations (4th Ed.). New York: The Free Press.
Sadler. D. R(2009). Transforming Holistic Assessment and Grading into a Vehicle for Complex Learning. In Gordon Joughin(editor) Assessment, Learning and Judgement in Higher Education. Spirnger
Schommer-Aikins. M (2002). An evolving theoretical framework for an epistemological belief system. In B. K. Hofer & P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing (pp. 103–118). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Schommer.M.,Christy.c & Gianna.G(1997)The development of epistemological beliefs among secondary students: a longitudinal study. Journal of Educational Psycology, 18(3), 37-45.
Taylor. K., Marienau. C & Fiddler. M (2000). Women’s ways of knowing. In Developing adult learners: Strategies for teachers and trainers. San Francisco:Jossey-Bass Inc.
Tickle. E. L,. J. Brownlee & Nailon. D(2005).Personal Epistemological Beliefs and Transformational Leadership Behaviours. Journal of Management Development,24, 706-719.
Trumpower, D.L., Sharara, H., & Goldsmith, T.E. (2010). Specificity of Structural Assessment of Knowledge. Journal of Technology, Learning, and Assessment, 8(5). Retrieved [12 March 2013] from http://www.jtla.org.
Wong. A. K.-Y., Chan. K.-W., & Lai. P.-Y. (2009). Revisiting the relationships of epistemological beliefs and conceptions about teaching and learning of pre-service teachers in Hong Kong. The Asia-Pacific Education Researcher, 18(1), 1-19.
Young, V. & Kim D. (2010). Using assessments for instructional improvement: A review of the literature. Education Policy Analysis Archives, 18(19), 1-40. Retrieved[ 12 March 2013] from http://epaa.asu.edu/ojs/article/view/809