رابطه سبک‎های تفکر با راهبردهای یادگیری دانش‎آموزان دختر پایه دوم متوسطه، رشته ریاضی

نویسندگان

1 دانشیارمطالعات برنامه درسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

2 دانشجوی دکتری تخصصی رشته برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

در این مقاله رابطه بین سبک‎های تفکر قانونگذار، اجرایی و قضاوتگر با راهبردهای یادگیری مطالعه شده است. بدین منظور 267 نفر از دانش‌آموزان دختر پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک منطقه چهار آموزش و پرورش شهر تهران مشارکت داشتند که به روش تصادفی خوشه‏ای چندمرحله‎ای، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. برای سنجش سبک­های تفکر از پرسش­نامه سبک‌های تفکر استرنبرگ- واگنر (1997) و برای سنجش راهبردهای یادگیری از پرسش‌نامه‌ راهبردهای یادگیری وین اشتاین و مایر (1998) استفاده شد. تحلیل داده‌ها نشان داد که سبک تفکر قانونگذار با راهبردهای یادگیری انگیزش و نگرش، سبک تفکر قضاوتگر با راهبردهای تمرکز، مدیریت زمان، خودآزمایی و انگیزش و سبک تفکر اجرایی با راهبردهای انتخاب ایده اصلی، پردازش اطلاعات، مدیریت زمان، خودآزمایی، راهبردهای آزمون و انگیزش، همبستگی مثبت داشت. در مقابل، سبک تفکر قضاوتگر با اضطراب، رابطه منفی نشان داد. تحلیل رگرسیون نشان داد که در تمام موارد دارای رابطه مثبت، قابلیت پیش‌بینی نیز وجود دارد. در این میان، راهبرد راهنمای مطالعه با هیچ­یک از سبک‎های تفکر، رابطه معناداری نداشت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The relationship between thinking styles and learning strategies of second-grade high school female students in mathematics

نویسندگان [English]

  • A Assareh 1
  • M Farhoosh 2
1 R.U
2 دانشجوی دکتری تخصصی رشته برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
آیتی، محسن و خوش‌دامن، صدیقه (1391). «فرهنگ، برنامه ‌درسی و سبک‌های تدریس و یادگیری». فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال هفتم، شماره 26، پاییز، صص 149-172.
آیزنک، مایکل و کین، مایکل (1389). روان‌شناسی شناختی. ترجمه اکبر رهنما و محمدرضا فریدی. تهران: انتشارات آییژ (انتشار اثر به زبان اصلی، 2005).
استرنبرگ، رابرت جی. (1381). سبک‌های تفکر. ترجمه علاءالدین اعتماد اهری و علی اکبرخسروی. تهران: انتشارات دادار (انتشار اثر به زبان اصلی، 1997).
امامی‌پور، سوزان و شمس اسفندآباد، حسن (1389). بررسی تحولی سبک های یادگیری و شناختی (نظریه‌ها و آزمون‌ها). چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت.
بنی‌طبایی، محمدرضا (1389). «طراحی راهبرد های آموزشی و یادگیری». مجله رشد تکنولوژی آموزشی، شماره 8، صص 8-11.
حسینی هفشجانی، تورج (1389). «رابطه بین سبک‌های شناختی، سبک‌های تفکر و انگیزه پیشرفت با میزان یادگیری مبانی فناوری اطلاعات و ارتباطات». پایان‌نامه کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
خدیو زاده، طلعت (1381). راهبرد های مطالعه و یادگیری موفقیت تحصیلی. مشهد: انتشارات سلامت.
دوبونو، ادوارد (1388). شش کلاه تفکر (نگاهی تازه به مدیریت اندیشه). ترجمه آذین ایزدی‌فر. تهران: انتشارات پیک بهار (انتشار اثر به زبان اصلی، 1999).
 زارعی، عبدالرسول (1385). «بررسی رابطه بین سبک تفکر و نوآوری سازمانی مدیران مدارس متوسطه». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی دانشگاه شیراز.
ساجدیان، فاطمه (1389). «رابطه سبک تفکر و خودتنظیمی بر انگیزش پیشرفت». پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز.
سنگه، پیتر (1392). پنجمین فرمان (خلق سازمان یادگیرنده). ترجمه حافظ کمال هدایت و محمد روشن. تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
سنگه، پیتر (1393). رقص تغییر (چالش‌های تغییر پایدار در سازمان یادگیرنده). ترجمه حسین اکبری و مسعود سلطانی. تهران: انتشارات آریانا قلم.
شعبانی، حسن (1387). روش تدریس پیشرفته (آموزش مهارت‌ها و راهبردهای تفکر). تهران: انتشارات سمت.
شهری، آذر؛ عزیزی، نعمت‌اله و غلامی، خلیل (1392). «جایگاه رویکرد "یادگیری برای باهم زیستن" در برنامه درسی مدارس ابتدایی کشور بر پایه چارچوب یونسکو». فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال هشتم، شماره 30، پاییز، صص 29-56.
صداقت، مریم (1389). «نقش راهبردهای یادگیری خودتنظیم در رابطه‌ی اهداف، ادراکات و گرایش های فکری دانش‌آموزان با پیشرفت تحصیلی». پایان‌نامه دکتری. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی تهران.
عبدالله‌زاده، علی اکبر (1386). «مقایسه رابطه‌ بین انواع سبک‌های تفکر با میزان یادگیری مبانی فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین دانش‌آموزان دختر و پسر مدارس فنی و حرفه‌ای». پایان‌نامه کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
کار، دیوید و ماخر، فنستر (1387). روش‌های تدریس پیشرفته. ترجمه هاشم فردانش. تهران: انتشارات کویر.
مرتاضی مهربانی، نرگس و گویا، زهرا (1393). «مدلی برای حرکت از توسعه حرفه‌ای به یادگیری حرفه‌ای معلمان ریاضی متوسطه ایران». فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال نهم، شماره 34، پاییز، صص 35-68.
نظری‌فر، فرهاد؛ ابوالقاسمی نجف‌آبادی؛ مهدی؛ کمالی، هادی و حسینی هفشجانی، تورج. «کارکردسبک‌های تفکر و رابطه آن باپیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان دانشکده های فنی مهندسی و روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران». فصلنامه دانشگاه آزاداسلامی واحد خوراسگان اصفهان. شمارة بیست و پنجم، بهار 1389، ص 1.
Biehler, R. & Snowman, J. (1993). Psychology applied to teaching (7th ed.). Boston: Houghton Mifflin Co.
Chan, T. Y., Cheng, Y. T., Wu, Y. L., Jong, B. S. & Lin, T. W. (2007, October). Applying learning achievement and thinking styles to cooperative learning grouping. In 2007 37th Annual Frontiers In Education Conference-Global Engineering: Knowledge Without Borders, Opportunities Without Passports (pp. T1C-9). IEEE.
Sternberg, R. J. & Grigorenko, E. (1997). Are cognitive styles still in style? American
Psychologist, 52, 700-712.
Horak, E. & Du Toit, J. W. (2002). A study of the thinking styles and academic performance of civil engineering students. Journal of the South African Institution of Civil Engineering, 44(3), 18.‏
Pintrich, P. R. & Garcia, T. (1991). Student goal orientation and self-regulation in the college classroom. Advances in motivation and achievement: Goals and self-regulatory processes, 7(371-402).‏
Sternberg, R. J. (1994). Allowing for Thinking Styles. Educational leadership, 52(3), 36-40.‏
Sternberg, R. J. (1999). Thinking styles. Cambridge University Press.‏
Sternberg, R. J. & Zhang, L. F. (2005). Styles of thinking as a basis of differentiated instruction. Theory into Practice, 44(3), 245-253.‏
Trainin, G. & Swanson, H. L. (2005). Cognition, metacognition, and achievement of college students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 28(4), 261-272.‏
Wang, T. L. & Tseng, Y. K. (2015). Do thinking styles matter for science achievement and attitudes toward science class in male and female elementary school students in Taiwan? International Journal of Science and Mathematics Education, 13(3), 515-533.‏
Weinstein, C. E. & Mayer, R. E. (1983, November). The Teaching of Learning Strategies. In Innovation abstracts (Vol. 5, No. 32, p. n32).‏