نقد و بررسی پیش نویس راهنمای حوزه تربیت و یادگیری ریاضی (1399)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهید بهشتی و سردبیر مجله رشد آموزش ریاضی

چکیده

فقر تاریخی‌گری، رویکرد غیرمنتقدانه و عدم‌مستندسازی وقایع در ایران، آسیب‌های زیادی به جریان‌های علمی-آموزشی زده است. این مطالعه، نقدی منصفانه است که به جای مصلحت‌اندیشی‌، اصالت علمی ملاک بوده است. در حالی که آموزش و برنامه‌درسی در ایران و جهان، به‌شدت تحت‌تأثیر سیاست است؛ سیاست‌هایی که دائم هم در حال تغییرند و امکان اتخاذ رویکردهای غیرایدئولوژیک را به برنامه درسی ریاضی، محدود کرده‌اند. بدین سبب برنامه‌های‌درسی، بیش از آن که به دانش‌آموزان و معلمان متعهد و پاسخگو باشند، به ایدئولوژی‌ها و خواسته‌های حاکمیتی تعهد می‌سپارند. در ایران نیز تغییرات برنامه‌های‌درسی به‌ویژه در دو دهه اخیر، متأثر از ملاحظاتی بوده که بر برنامه‌ریزان و مؤلفان تحمیل نشده، ولی به دلایلی که ارتباط مستقیمی با این مطالعه ندارد، برنامه با سرعت چشمگیری «سیاست‌زده» شده است. این امر، یکی از عوامل جدیِ ناکارآمدی تغییرات برنامه‌های‌درسی در این دوره بوده است. در ایران نیز تغییرات برنامه‌های‌درسی به‌ویژه در دو دهه اخیر، متأثر از ملاحظاتی

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

CRITICAL REVIEW OF THE DRAFT OF THE MATHEMATICS CURRICULUM IN IRAN (1399/ 2020)

چکیده [English]

Ahistorical and noncritical approach and lack of documentation of incidents in Iran, has caused severe damages to the educational and scientific activities. This study is a fair critique rather than expediency in which, the scientific genuinity was taken as a measure to assess the draft of the new mathematics curriculum in Iran (1399/2020). In general, curricula are jeavily influenced by politics than are mostly rooted in ideologies and Iran is not an exception. As a result, the curricula are more responsive to the ideologies and goverments rather than students and teachers. In last two decades in Iran, we have been witneesed that the mathematics curriculum reformers and mathematics textbooks authors, have taken into account many ideological/ political concerns that in fact, they have not asked for. This “politicization” has been one of the main factors in unsuccessful change of mathematics curriculum in Iran. have taken into account many ideological/ political concerns that in fact, they have not asked for. This “politicization” has been one of the main factors in unsuccessful change of mathematics curriculum in Iran. have taken into account many ideological/ political concerns that in fact, they have not asked for. This “politicization” has been one of the main

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mathematics Curriculum
  • Politics
  • Ideology
  • Curriculum Change
برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. (1391). شورای ­عالی آموزش ­و پرورش.
راهنمای برنامه درسی حوزه تربیت و یادگیری ریاضیات[1]. (1399). سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی، وزارت آموزش و پرورش.
ریحانی، ابراهیم. (1395). راهنمای برنامه درسی حوزه یادگیری ریاضی. همکاران اصلی: مهدی ایزدی، زهرا رحیمی ، محمدرضا سید صالحی، خسرو داودی، حمیدرضا امیری، هادی مین باشیان، فهیمه کلاهدوز و  سمیه­سادات میر معینی. سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی، وزارت آموزش و پرورش.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. (1390). شورای­عالی انقلاب فرهنگی[2].
غلام­آزاد، سهیلا. (1396). اعتبارسنجی برنامه درسی حوزه یادگیری ریاضیات. ناظر: آمنه احمدی. همکاران: مریم ایرانی؛ معلم ابتدایی، آموزش و پرورش تهران؛ محرم ایرد موسی، استاد ریاضی دانشگاه شهید بهشتی؛ سپیده چمن­آرا، آموزشگر ریاضی و سردبیر برهان متوسطه اول، سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی (در زمان انجام مطالعه)؛ آرزو حسینی؛ استاد ریاضی دانشگاه فرهنگیان؛ مانی رضایی؛ استاد آموزش ریاضیِ دانشگاه فرهنگیان (در زمان انجام مطالعه). دفتر برنامه­ریزی و تألیف کتاب­های درسی ابتدایی و متوسطه نظری. سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی، وزارت آموزش و پرورش.
کیل­پاتریک، جرمی و سوافورد، جِین. (2001). کمک کنیم کودکان ریاضی یاد بگیرند (نسخه خلاصه توسط شورای ملی تحقیق). ترجمه مهدی بهزاد و زهرا گویا (1387). انتشارات فاطمی، تهران. 

گویا، زهرا. (1389). نقد و بررسی حوزه یادگیری ریاضی در سند برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات برنامه درسی. سال پنجم، شماره 18، صص. 147 تا 164. انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.

گویا، زهرا. (1374). معرفی یک مدل سه­بُعدی جهت بررسی برنامه درسی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت. دوره4، شماره 1و2. انجمن ایرانی تعلیم و تربیت.
National Council of Teachers of Mathematics. (1980). Agenda for Action. Reston, VA. The Author.
National Council of Teachers of Mathematics. (1989). Curriculum and Evaluation Standards for School Mathematics. Reston, VA. The Author.
National Research Council. (1990). Sir A. Steen (Ed.); On the Shoulders of Giants: New Approaches to Numeracy. Washington, DC: The National Academies Press.  https://doi.org/10.17226/1532.
National Council of Teachers of Mathematics. (1991). Professional Standards for Teaching Mathematics. Reston, VA. The Author.
National Council of Teachers of Mathematics. (1995). Assessment Standards for School Mathematics. Reston, VA. The Author.
National Research Council. (2001). Adding it up: Helping children learn mathematics. J. Kilpatrick; J. Swafford & B.Findell. (Eds.). Mathematics Learning Study Committee, Center for Education, Division of Behavioral and Social Sciences and Education. Washington, DC: National Academy Press.
National Council of Teachers of Mathematics. (2006). Curriculum Focal Points. Reston, VA. The Author.
National Council of Teachers of Mathematics. (2009). High School Reasoning and Sense Making. Reston, VA. The Author.
Skemp, Richard, R. (1987). The Psychology of Learning Mathematics. Psychology Press.
Standards for Mathematical Practice | Common Core State Standards: CCSS. http://www.corestandards.org/Math/Practice
Suydam, Marilyn, N. (1990). Curriculum and Evaluation Standards for Mathematics Education. RIC/SMEAC Mathematics Education Digest No. 1, 1990.
 
[1]  روی این سند، نام تهیه­کنندگان نوشته نشده است.
[2]  این سند، به عنوان «سند تحول بنیادین (سند مشهد مقدس، آذر 1390)» شناخته می­شود.