per
انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
مطالعات برنامه درسی
1735-4986
1735-4981
2016-05-21
11
40
7
32
60642
ارائه مدل مفهومی طراحی آموزشی مبتنی بر شبکههای اجتماعی (IDMSN) و اعتبارسنجی آن
Presenting and Validating Instructional Design Model Based On Social Networks (IDMSN)
لیلا چراغ ملایی
1
پروین کدیور
2
غلامرضا صرامی
3
غلامعلی منتظر
4
علیرضا انصاری
5
استادیار، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهراء (س)
استاد دانشگاه خوارزمی
استادیار، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی
دانشیار، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس
دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
طراحی آموزشی قلب هر فعالیت آموزشی است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل مفهومی طراحی آموزشی مبتنی بر شبکههای اجتماعی ([1]IDMSN) اجرا گردیده است. بدین منظور، پس از بررسی و مطالعه سیستماتیک پیشینه پژوهشی در رابطه با مدلهای طراحی آموزشی ساختن گرایانه و همچنین استفاده از شبکههای اجتماعی در آموزش، مدل اولیه مبتنی بر مبانی نظری طراحی شد. در مرحله بعد، نه نفر از متخصصین حوزه طراحی و تکنولوژی آموزشی با استفاده از روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب و مدل فرضی اولیه را مورد نقد و بررسی قرار دادند. طبق نظر متخصصین طراحی آموزشی، که در این پژوهش حضور داشتند و از باتجربهترین متخصصین این حوزه در داخل کشور هستند، مدل IDMSN، دارای ثبات درونی (t=4.438 و p=0.002)، روشن (t=2.828 و p=0.022)، هماهنگ با اصول ساختن گرایانه (t=6.00 و p=0.0)، ساده (t=10.00 و p=0.0)، سودمند (t=4.438 و p=0.002)، جامع (t=2.294 و p=0.50) و بهینه (t=2.828 و p=0.020) است اما قابلیت اجرا در آموزش عالی ایران را ندارد (t=1.512 و p=0.169) و اجرای آن در آموزش عالی ایران منوط به اعمال تغییراتی خارج از مدل است (مانند آمادگی برای تغیر، آشنایی اساتید با ابزارهای وب 2 و روشهای تعلیم و تربیت مبتنی بر آنها و ...) پژوهشگران با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، تجربیات عملی و پیشینه پژوهشی، علاوه بر ارائه مدل مفهومی طراحی آموزشی مبتنی بر شبکههای اجتماعی، پیشنهادهایی جهت قابل اجرا کردن این مدل در آموزش عالی ایران مطرح کردهاند.
https://www.jcsicsa.ir/article_60642_2beedb4f94a0fd8fa419e603a601b411.pdf
طراحی آموزشی
ساختن گرایی
شبکههای اجتماعی
مدل مفهومی
per
انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
مطالعات برنامه درسی
1735-4986
1735-4981
2016-05-21
11
40
33
60
60643
چارچوبی برای طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی «کار و فناوری» (با تأکید بر دوره متوسطه اول)
A Framework for Designing an Optimal Model for Work and Technology Course
یوسف ادیب
adib@tabrizu.ac.ir
1
محمدرضا عزتی
2
اسکندر فتحی آذر
e-fathiazar@tabrizu.ac.ir
3
فیروز محمودی
firoozmahmoodi@yahoo.com
4
دکترای برنامهریزی درسی و استاد دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تبریز
دانشجوی دوره دکتری برنامهریزی درسی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تبریز
دکترای تعلیم و تربیت و استاد دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تبریز
دکترای برنامهریزی درسی و استادیار دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تبریز
در بیشتر کشورها، در دوره آموزش عمومی، حوزهای از یادگیری با هدف تربیت فناورانه تعریف شده است. این حوزه در گذشته از الگوی آموزشهای حرفهای و فنی پیروی میکرد. در دهه آخر قرن بیستم این الگو تحت تأثیر تحولات اجتماعی، اقتصادی و فناورانه به سمت آموزش فناوری نوین تغییر جهت داد. با توجه به تأکید بر تربیت فناورانه در سند چشم انداز بیست ساله، سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی، این پژوهش با هدف ارائه چارچوبی برای برنامهریزی درسی در درس کار و فناوری، به تحلیل اسناد، ادبیات پژوهشی و منابع برنامههای درسی آموزش فناوری در سطح جهانی پرداخته است. نتیجه این بررسی نشان دهنده توجه به سواد فناوری برای زندگی در قرن بیست و یکم بهعنوان چشم انداز است که ایجاد درک فناورانه، توانایی استفاده و ارزیابی فناوری هدفهای اصلی آن محسوب میشود. برنامه درسی کار و فناوری میتواند شامل اهداف متنوعی در برنامه درسی مطابق با دیدگاه؛ دیسیپلینی، شایستگی – محور، فرایند شناختی، ارتباط شخصی بازسازگرایی باشد که در قالب «واحد» برای تدریس آماده میشود. در این چارچوب منبع محتوا از تحلیلهای سیستمی به دست میآید و در بردارنده ابعاد سه گانه مفهوم جامع فناوری؛ دانش، فرایند و زمینه است. همچنین روش تدریس با طبیعت روشهایی که مهندسان و فناوران بکار میگیرند متناسب است و سنجش دانشآموزان نیز بازتابی از روش تدریس و ماهیت فناوری خواهد بود.
https://www.jcsicsa.ir/article_60643_6456ef43720786c52a9e49f997907a85.pdf
آموزش فناوری
سواد فناوری
برنامه درسی
فنی و حرفهای
کار و فناوری
per
انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
مطالعات برنامه درسی
1735-4986
1735-4981
2016-05-21
11
40
61
94
60644
جایگاه ادبیات کودک در کتاب های درسی مقطع ابتدایی ایران
Children's Literature in Iran's Primary School Textbooks
مهدی محمدی
1
عضو هیأت علمی گروه آموزشی علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم
به منظور بررسی میزان بهرهگیری کتابهای درسی مقطع ابتدایی از گونههای مختلف ادبی اعم از شعر و داستان، ۴۳ کتاب درسی کلیه پایههای ششگانه با استفاده از روش تحلیل محتوا سطر به سطر مورد مطالعه قرار گرفتند. یافتهها نشان داد به طور کلی ۲۳۱ داستان و ۹۵ شعر در کتابهای درسی مقطع ابتدایی بکار رفته است که پایه سوم با ۷۰ مورد در رتبه اول، پایه پنجم با ۶۵ مورد در رتبه دوم و پایه اول با ۳۲ مورد در رتبه آخر قرار گرفت. کتابهای فارسی با ۲۰۱ مورد و هدیههای آسمانی با ۱۰۴ مورد در بین کتابها در رتبههای اول و دوم قرار گرفتند. از ۱۱۶ شاعری که شعر آنها در کتابهای درسی چاپ شده بود ۱۹ درصد زن و ۷۲ درصد مرد بودهاند. کبری هاشمی با ۹ شعر و مصطفی رحماندوست، محمود کیانوش از شاعران معاصر و سعدی از متقدمان با ۶ شعر در رتبههای بعدی قرار گرفتند. در مقابل ۱۱۶ شاعر، دانشآموزان فقط با نام ۳۰ نویسنده آشنا میشوند کلمه داستان با ۳۲۱ بار تکرار، شعر ۶۵ و شاعر ۳۵ بار تکرار کلمات پر بسامد و تصویرهای «خواندن قرآن»، «کتاب» و « کتابخوانی» با ۴۴، ۳۰ و ۲۸ بار تکرار پر بسامدترین تصاویر بکار رفته در کتابهای درسی بودند.
https://www.jcsicsa.ir/article_60644_65213cb84178e5aaa75dfb2429743ec9.pdf
ادبیات کودکان
شعر
داستان
کتابهای درسی
مقطع ابتدایی
per
انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
مطالعات برنامه درسی
1735-4986
1735-4981
2016-05-21
11
40
95
120
60645
ملاحظات روششناختی پژوهش در حیطه برنامه درسی در ایران و آمریکا
Methodological Considerations of Research in Curriculum in Iran and the United States
مرزبان ادیب منش
1
احمد نصر
2
دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه اصفهان، مدرس دانشگاه فرهنگیان کرمانشاه
استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
پژوهش حاضر با هدف شناسایی رویکردهای پژوهش در حوزه برنامه درسی ایران و آمریکا صورت گرفته است. به این منظور دو مجله علمی-پژوهشی مطالعات برنامه درسی ایران و مطالعات برنامه درسی آمریکا با استفاده از روش نمونهگیری ملاک محور انتخاب و از میان مقالههای چاپ شده در این دو مجله، تعداد 100 مقاله داخلی و 100 مقاله خارجی مرتبط با برنامه درسی به روش نمونهگیری ملاک محور انتخاب و در چهار حیطه شامل؛ روش پژوهش، ابزار پژوهش، شیوه نمونهگیری، شیوه تحلیل آماری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در پژوهشهای داخلی برنامه درسی، رویکرد کمی و در پژوهشهای خارجی، رویکرد کیفی غالب است. همچنین، بررسی روند تحول رویکردهای پژوهش مربوط به حوزه برنامه درسی ایران در پنج سال مورد مطالعه (1388 تا 1393) و پژوهشهای آمریکا (2009 تا 2014) نشان داد که روند پژوهشهای برنامه درسی در ایران و آمریکا از کمی به کیفی و ترکیبی سیر کرده است و این روند در آمریکا وضوح بیشتری داشته است.
https://www.jcsicsa.ir/article_60645_6ff812913d1101d0d85ecf4ae1a799c6.pdf
رویکرد
پژوهش
برنامه درسی
ایران
آمریکا
per
انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
مطالعات برنامه درسی
1735-4986
1735-4981
2016-05-21
11
40
123
144
60648
نقد نظریه رایج برنامه درسی پنهان؛ ضرورت چرخش پارادایمی از برنامه درسی قصد نشده به برنامه درسی قصد شده
A Review of Current Theory of Hidden Curriculum: The Need for a Paradigm Shift from Unintended Curriculum to Intended
علیرضا صادقی
1
فاطمه هواس بیگی
2
استادیار برنامه درسی دانشگاه علامه طباطبائی
دانشجوی دکتری برنامه درسی دانشگاه علامه طباطبائی
هدف مقاله حاضر، نقد نظریه رایج برنامه درسی پنهان از منظر رویکرد غیر قصد شده این نوع برنامه درسی است. آنچه امروزه در ادبیات برنامه درسی، پنهان خوانده میشود ناظر به یادگیریهای ضمنی است که یادگیرنده بدون قصد قبلی سیاستگذاران و برنامهریزان برنامه درسی، بدان دست پیدا میکند. درواقع آنچه در طیف کنترلی برنامهریزان درسی قرار ندارد، برنامه درسی پنهان خواندهشده است. این مقاله بر آن است نقدی بر این رویکرد داشته، این نوع نگاره و نگاه را به چالش کشیده و در عوض نگاه متفاوت و بدیلی ارائه نماید. در نگاه جدید، استدلال میشود برنامه درسی پنهان اساساً نمیتواند قصد نشده نباشد، چون در این صورت با مفهوم برنامه و بهتبع آن، برنامه درسی پنهان در تضاد خواهد بود. این نوشتار استدلال میکند که یادگیریهای دیگری غیر از برنامه درسی قصد شده در کلاس وجود دارد و شاید پر کششتر و پرانرژیتر از برنامه درسی رسمی باشد، اما نمیتواند عنوان آن «برنامه» و «پنهان» باشد. این نوع پدیده میتواند هر چیزی بهغیراز برنامه درسی پنهان باشد. همانطوری که در اصل مقاله نیز بدان اشاره شده است، محقق آن را «یادگیری» مینامد، آن هم یادگیری ضمنی، اما آن را برنامه درسی نمیداند و نیز به آن برنامه درسی پنهان اطلاق نمیکند. پایان مقاله، تأکید خود را بر ارائه قرائتی متفاوت از قرائت رایج برنامه درسی پنهان اختصاص داده و مؤلفههای این نوع برنامه را که اتفاقاً هم پنهان است و هم قصد شده در اختیار خواننده قرار میدهد.
https://www.jcsicsa.ir/article_60648_cfa9d5a4b238b189b327ce9cc7dd8aa5.pdf
برنامه درسی
پنهان
قصد شده
قصد نشده
per
انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
مطالعات برنامه درسی
1735-4986
1735-4981
2016-05-21
11
40
143
170
60651
تلفیق فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامههای درسی مطابق با برنامه درسی ملی
Integration of Information and Communication Technology into the Curriculums in Accordance with NCDI
زهرا مهربان
1
حسن مظاهری
mazaherih@hotmail.com
2
پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی
در پژوهش حاضر، سه مدل برای تلفیق فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در برنامههای درسی ارائه میگردد که با توجه به نتایج حاصل از مطالعه تطبیقی، تحلیل متن سند برنامه درسی ملی ایران و مصاحبه با متخصصان حوزههای برنامه درسی و فناوری اطلاعات و ارتباطات، استخراج شدهاند. دو مدل اول مبتنی بر مطالعات تطبیقی به عمل آمده از چهار کشور انگلستان، آلمان، مالزی و ترکیه میباشند که الگویی مشابه با مدل دانه تسبیحی فوگارتی از آنها استخراج شده است. در این دو مدل، نقش فاوا به عنوان ابزاری صرف به منظور تقویت و تسهیل فرآیند آموزش دیده شده است که از آن تحت عنوان کارکرد اول فاوا یاد میگردد. تفاوت دو مدل مذکور در این است که در اولی، فاوا به عنوان موضوعی مستقل در برنامه درسی دیده نشده، در حالیکه در دومی فاوا به عنوان موضوعی مستقل در برنامه درسی جای داده شده است. مدل سوم با تمرکز و تأکید بر برنامه درسی ملی، طراحی شده است و تلفیقی از سه مدل دانه تسبیحی، تنیده و آشیانهای فوگارتی است که در آن فاوا علاوه بر کارکرد اول، کارکرد دومی را نیز عهده دار است و این کارکرد در جهت ایجاد و توسعه شایستگیهای پایه در پنج عنصر ذکر شده در برنامه درسی ملی (تعقل، ایمان، اخلاق، علم، و عمل) در چهار عرصهی (خدا، خود، خلق، و خلقت) میباشد. به دلیل اینکه مدل سوم مبتنی بر الگوی هدفگذاری برنامه درسی ملی میباشد، به خوبی میتواند به عنوان مدلی کامل و مطلوب در نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران پیادهسازی شود.
https://www.jcsicsa.ir/article_60651_cafcef180ddcd4fb3b696d39f8c3d601.pdf
فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)
برنامه درسی تلفیقی
تلفیق فاوا
سند برنامه درسی ملی
مدلهای دانه تسبیحی
تنیده و آشیانهای فوگارتی