ارزشیابی محتوای درس تاریخ ادبیات دوره دوم متوسطه بر اساس مؤلفه های "جامعیت" و "صحت و اعتبار علمی"

نویسنده

استادیار دانشگاه فرهنگیان

چکیده

این پژوهش، در پی‌ ارزیابی محتوای درس تاریخ ادبیات دوره دوم متوسطه (سال دوم و سوم آموزش متوسطه، رشته ادبیات و علوم انسانی) با هدف‌ ترسیم وضعیت موجود دوکتاب در قالب دو‌ مؤلفه "جامعیت" و "صحت و اعتبار علمی" بود. پژوهش از نوع ارزشیابی، و با الگوی "مبتنی بر نظر خبرگان" است. جمعیت آماری آن شامل متخصصان تاریخ ادبیات، و دبیران دو کتاب تاریخ ادبیات در سال تحصیلی 94 - 1393 بوده است. حجم نمونه پژوهش 642 نفر بود. محقق، 5 استان مورد مطالعه را شامل تهران، سمنان، قم، کرمان،‌ و کرمانشاه، به روش تحلیل خوشه‌ای انتخاب نمود. ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات شامل فرم مصاحبه با متخصصان تاریخ ادبیات ایران، فرم مصاحبه با متخصصان تاریخ ادبیات جهان، و پرسش‌نامه‌ دبیران بود. روایی پرسش‌نامه دبیران از طریق روایی محتوایی و با استفاده از نظرات چند نفر از متخصصان موضوعی تعیین شد و پایایی آن از طریق برآورد ضریب هم‌سانی درونی آلفای کرونباخ برابر با 89/0 تعیین شد. یافته­ها نشان می­دهد دو کتاب در زمینه­هایی، فاقد جامعیت­اند و صحت و اعتبار علمی آن­ها نیز در سطح مطلوب نیست.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Content Evaluation of the History of Literature Textbook in High schools based on the Components of "Comprehensiveness" and "Scientific Accuracy"

نویسنده [English]

  • H Ghamari
CFU
براتی، مرضیه (١٣٨٧)؛ بررسی و تحلیل مکتب‌های ادبی در تاریخ ادبیات پایه دوم و سوم متوسطه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحد شیروان.
حق­شناس، مریم (1392)؛ نگاهی انتقادی و تحلیلی بر سیر تاریخ ادبیات در سه مقطع ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان از سال 1357 تا 1390، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
زرقانی، مهدی (1389کاستی‌های روش‌شناسانه تاریخ ادبیات‌نگاری برای زبان فارسی، نامه فرهنگستان، شماره 11/4،‌ تهران.
سمیعی گیلانی، احمد (1386)؛ نارسایی‌ها در تدوین تاریخ ادبیات فارسی و ضرورت اصلاح و رفع آن­ها، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376)؛ نخستین تجربه‌های شعر عرفانی، درخت معرفت: جشن­نامه استاد دکتر عبدالحسین زرین کوب، چاپ اوّل، سخن، تهران.
................................ (1388)؛ «پیر هرِی» غیر از «خواجه عبدالله انصاری» است، نامه بهارستان، سال دهم، دفتر 15، تهران.
فتوحی، محمود (1387)؛ نظریه تاریخ ادبیات، چاپ اوّل، سخن، تهران.
قمری، حیدر (1395)؛ ارزشیابی محتوای درس تاریخ ادبیات دوره دوم متوسطه (سال دوم و سوم آموزش متوسطه کنونی، رشته ادبیات و علوم انسانی)، گزارش پژوهشی سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی.
کبیری، مسعود (1393)؛ ارزشیابی کتاب ریاضی سوم دبستان، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
کرمی، حجت الله (بی­تا)؛ نقد و بررسی کتاب تاریخ ادبیات ایران و جهان 1، سال دوم دبیرستان، رشته علوم انسانی، (از درس 1 تا 18) به نشانیِ:
http://adab.tama.ir/site/maghalat/maghale/186
محمدزاده، سید عباس و وحید رویانی (1386)؛ سام­نامه از کیست؟، مجله جستارهای ادبی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد)، شماره158- پاییز1386.
یاحقی، محمدجعفر و عبدالحسین فرزاد (1391)؛ تاریخ ادبیات ایران و جهان (1)- سال دوم آموزش متوسطه- نظری (رشته ادبیات و علوم انسانی)–کد1/246.
................................ (1391)؛ تاریخ ادبیات ایران و جهان (2)- سال سوم آموزش متوسطه- نظری (رشته ادبیات و علوم انسانی)–کد1/276.
نشانی وبگاه برنامه درسی چند کشور:
http://www.corestandards.org/assets/CCSSI_ELA%20Standards.pdf  (Common Core State Standards for English Language Arts & Literacy in History/Social Studies, Science, and Technical Subjects)
https://www.education.gov.au/
https://www.gov.uk/government/collections/national-curriculum
https://www.studentsfirst.gov.au/